De online operagids van Verdi’s aria LA DONNA E MOBILE
Lees interessante feiten en hoor geweldige YouTube-video’s over de beroemde aria “LA DONNA E MOBILE”.
Als u meer wilt horen over de opera RIGOLETTO, klik dan op de link naar het opera-portret.
De aria – synopsis en achtergrond
Synopsis: Rigoletto leidt zijn dochter Gilda naar een armoedige herberg aan een rivier. Rigoletto en Gilda (die door de hertog is verleid) naderen het huis en gluren door een gat in de muur. De moordenaar Sparafucile zit aan een tafel. Sparafucile’s zuster Maddalena heeft de hertog naar binnen gelokt en de twee kijken toe hoe de hertog binnenkomt en zich verheugt op de nacht met Maddalena.
Er zit een interessant verhaal achter deze beroemde aria. Tijdens het componeren was Verdi zich er duidelijk van bewust hoe populair deze aria zou worden en wat voor effect hij op het publiek zou hebben. Daarom hield hij deze aria lange tijd geheim. Om te voorkomen dat de melodie voor de première zou uitlekken, kregen de tenor en het orkest zelf de aria pas in de laatste uren, kort voor de opvoering, te horen. Het werd een sensatie en iedereen neuriede het bij het verlaten van de zaal.
De aria moet licht gezongen worden en mag niet ontaarden in een vulgair stuk. Het stuk begint in een eenvoudige en gemakkelijke 3/8 maat, begeleid door een kernachtige orkestbeweging. Het is belangrijk dat de frasen van 8 maten zonder ademhaling worden gezongen (b.v. aan het begin van “La donna” tot aan “pensiero”):
Verdi verdeelde deze frasen van 8 maten elk in 2 delen en componeerde ze contrastrijk. Zoals in het volgende voorbeeld moeten de eerste 4 maten bijna staccato gezongen worden en de tweede 4 maten pianissimo en legato:
Het tweede deel bevat de beroemde “springende” mo-bil en pen-sier, die eindigt met een enorme gecomponeerde fermata:
Het hele stuk wordt nog eens herhaald. Ditmaal op een wat droeviger toon, want wie op de labiele vrouwen vertrouwt, zal door ongeluk getroffen worden! Dit deel eindigt meestal met een schitterende hoge B, hoewel Verdi dit een octaaf lager componeerde. Maar geen tenor kan het zich veroorloven om met de lage B te eindigen, het oordeel van het publiek zou vernietigend zijn:
De aria – de tekst van LA DONNA E MOBILE
La donna è mobile
qual piuma al vento,
muta d’accento e di pensiero.Sempre un amabile,
leggiadro viso,
in pianto o in riso, è menzognero.
La donna è mobile
qual piuma al vento,
muta d’accento e di pensier.
e di pensier
È sempre misero
Chi a lei s’affida,
chi le confida, mal cauto il core!Pur mai non sentesi
Felice appieno
Chi su quel seno non liba amore!La donna è mobile
qual piuma al vento,
muta d’accento e di pensier.e di pensier.
De vrouw is wispelturig
Als een veer in de wind,
Ze verandert haar stem – en haar gedachten.Altijd lief,
Mooi gezicht,
In tranen of in lachen, – ze liegt altijd.Altijd miserabel
Is hij die haar vertrouwt,
Hij die haar vertrouwt – zijn onoplettende hart!Doch voelt men zich nooit
Volledig gelukkig
Die op die boezem – geen liefde drinkt!De vrouw is wispelturig
Als een veer in de wind,
Ze verandert haar stem – en haar gedachten,
En haar geest,
En haar geest!
Geschreven voor een “lyrische tenor”
De rol van de hertog is geschreven voor een lyrische tenor. De lyrische tenor heeft een zachte, smeltende stem. De stem moet rijk en beweeglijk zijn in de melodische creatie. Hij kan met gemak de hoge noten bereiken en een mooie klank creëren. De lyrische tenor moet zowel intieme stukken als meer opwindende stukken overtuigend kunnen zingen.
Bekende vertolkingen van LA DONNA E MOBILE
Het weergaloze “la donna è mobile” van Pavarotti. Met charme, lichtheid en elegantie.
La donna è mobile – Pavarotti
Een heldhaftige vertolking door Jonas Kaufmann.
La donna è mobile – Kaufmann
Voor Franco Corelli was de B niet genoeg. Vóór de B duwt hij er een hoge Cis in. Enigszins storend is het beroemde Corelli-lispelen op pensier.
La donna è mobile – Corelli
De grote stem van Jussi Björling.
La donna è mobile – Björling
Domingo zong zelden de rol van de Hertog. Als baritonale tenor was de tessituur van Rigoletto te hoog voor hem ingesteld. Maar zijn interpretatie van “la donna è mobile” van de Giulini opname is overtuigend.
La donna è mobile – Domingo
Natuurlijk mag de versie van Enrico Caruso niet ontbreken. Vooral opmerkelijk is zijn grote coloratuur aan het eind.
La donna è mobile – Caruso
Peter Lutz, opera-inside, de online operagids bij de aria “LA DONNA E MOBILE” uit de opera RIGOLETTO.
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!