MADAMINA, IL CATALOGO E QUESTO – de catalogus aria uit Don Giovanni

de online operagids bij Mozarts aria MADAMINA, IL CATALOGO E QUESTO

Lees interessante feiten en hoor geweldige YouTube-video’s over de beroemde aria “MADAMINA, IL CATALOGO E QUESTO”.

Als u meer wilt horen over de opera Don Giovanni, klik dan op de link naar het opera-portret

De aria – synopsis & achtergrond

Synopsis: Leporello en Don Giovanni zijn op weg in Sevilla. Leporello beschuldigt Don Giovanni ervan het leven van een schurk te leiden. Don Giovanni snijdt hem de pas af omdat de volgende verovering voor de deur staat. Zijn feilloze gevoel zegt hem dat er een vrouw in de buurt is. Donna Elvira verschijnt daadwerkelijk. Zij is een vrouw uit Burgos die door Don Giovanni verleid en verlaten is en naar hem op zoek is. Don Giovanni herkent haar niet en spreekt de schone aan. Zij herkent hem wel. Na de jaloerse scène verlaat Don Giovanni de onfortuinlijke en Leporello raadt haar aan Don Giovanni te vergeten, want zij zal niet zijn eerste en ook niet zijn laatste verovering zijn. Met plezier vertelt hij haar dat Don Giovanni al meer dan 2000 minnaars heeft gehad en hij legt Don Giovanni’s veroveringstechniek in detail uit.

Het orkest begint met een pulserend ritme dat al in de eerste maten lust en komedie opwekt. Alsof het de gewoonste zaak van de wereld is om een catalogus van zijn liefdesaffaires bij te houden, begint Leporello druk aan zijn boosaardige spel:

Hij vraagt Elvira zelfs om een kijkje te nemen in de catalogus “osservate, e leggete” (kijk en lees). Onder begeleiding van giechelende fluiten begint hij hardop voor te lezen uit de catalogus. Hij begint met Italië:

In Italië, zeshonderdveertig;
In Duitsland, tweehonderd éénendertig;
Honderd in Frankrijk, en in Turkije, eenennegentig;
Maar in Spanje al duizend en drie.

In totaal zijn er meer dan 2000 veroveringen. Zijn grootste succes behaalde hij in Spanje. Met twee grote fermata’s wordt het viercijferige aantal veroveringen in Spanje benadrukt. Dit eerste deel wordt afgesloten met een snel gesproken passage en een forte einde.
Na het Allegro van het eerste deel verandert Mozart het tempo in een Andante. In dit tweede deel van de aria geeft Leporello de veroveringen met precisie weer. Mozart laat grote vrouwen lange noten hebben, kleine vrouwen korte noten.
Leporello is heel vervelend bij de beginners (“la giovin principiante”, de jonge onervarenen), want Don Giovanni houdt het meest van hen en waarschijnlijk behoorde Donna Elvira tot deze groep. Het orkest speelt schalks en sarcastisch wanneer hij deze passage zingt.

Leporello bewaart de grootste schaamteloosheid voor het einde van deze aria.

Zo lang als ze een rok draagt
Je weet wat hij doet

Hij zingt 4 keer provocerend langzaam “quell’ che fa” (wat hij doet) en prikt in de wonde van de arme Elvira:

Mozart en Da Ponte bewijzen ware zwarte humor.

De aria – de tekst van MADAMINA, IL CATALOGO E QUESTO

Madamina, il catalogo è questo
Delle belle che amò il padron mio;
un catalogo egli è che ho fatt’io;
Osservate, leggete con me.
 
In Italia seicento e quaranta;
In Almagna duecento e trentuna;
Cento in Francia, in Turchia novantuna;
Ma in Ispagna son già mille e tre.
 
V’han fra queste contadine,
Cameranten, steden,
V’han contesse, baronesse,
Marchesine, principesse.
 
E v’han donne d’ogni grado,
in welke vorm dan ook, van welke età dan ook.
Nella bionda egli ha l’usanza
Di lodar la gentilezza,
Nella bruna la costanza,
Nella bianca la dolcezza.
Vuol d’inverno la grassotta,
Vuol d’estate la magrotta;
È la grande maestosa,
La piccina e ognor vezzosa.
Delle vecchie fa conquista
Pel piacer di porle in lista;
Sua passion predominante
È la giovin principiante.
Non si picca – se sia ricca,
Als ze brutaal zijn, als ze mooi zijn;
Purché porti la gonnella,
Voi sapete quel che fa.

Jongedame, dit is de catalogus

Van de mooie vrouwen geliefd door mijn meester

Het is een catalogus die ik zelf gemaakt heb

Kijk, lees met me mee.

In Italië, zeshonderdveertig;

In Duitsland, tweehonderd éénendertig;

Honderd in Frankrijk, eenennegentig in Turkije;

Maar in Spanje zijn het er al duizend en drie.

Onder hen, boeren

Meisjes, stadsmensen

Daaronder gravinnen, baronessen

Marchajonessen, prinsessen

Er zijn vrouwen van elk niveau

Iedere vorm, elke leeftijd.

Het is zijn gewoonte te loven

De blonde voor haar vriendelijkheid,

De brunette voor haar loyaliteit,

De blanke om haar lieflijkheid.

Hij wil een dikke vrouw in de winter

Een slanke vrouw in de zomer;

[Hij zegt] lange vrouwen zijn majestueus

Kleine vrouwen, altijd charmant.

Hij verleidt oude vrouwen

Voor het plezier ze in zijn lijst te hebben;

Zijn grootste passie

Is de jonge onervaren.