“Manon Lescaut” is de opera die Puccini een ster aan de opera-hemel maakte. Het werk overweldigt de luisteraar met motieven en melodieën en nooit stond hij dichter bij de muziek van Richard Wagner dan hier. Met “Donna non vidi mai”, het Intermezzo en het Liefdesduet schreef Puccini iconische stukken.
Des Grieux is verliefd
De volgende aria is het beroemdste stuk uit deze opera en de eerste beroemde aria die Puccini heeft geschreven. De ¾ maatsoort geeft het stuk een zangerig, dromerig karakter. De orkestrale begeleiding van de melodie is zeer rijk, de stemming van de begeleidende instrumenten met gedeelde snaren overspant meerdere octaven, waardoor Des Grieux’s passie met noten in extreme registers wordt benadrukt. In Des Grieux’ emotionele aria keert het romantische motief van de violen terug dat klonk toen hij Manon toesprak.
In het tweede deel citeert Des Grieux teder en verrukt Manon’s motief “Manon Lescaut mi chiamo”, waarmee zij zichzelf had voorgesteld. Het is een verrassend effect, waardoor deze aria bijna een duet lijkt. Het derde deel, “O susurro gentil, deh! Non cessar!” wordt verschillende malen herhaald en eindigt deze aria met een hartstochtelijk en met verve gezongen hoge B.
Björling wist zowel de passie als de kwetsbaarheid van Des Grieux in gelijke mate in de stem te brengen.
Donna non vidi mai – Björling
Des Grieux verschijnt – het grote liefdesduet
Met een kreet van verbazing begint een lang, hartstochtelijk duet. Des Grieux beschuldigt haar ervan te zijn gevlucht, steeds wanhopiger roept hij “Taci” als antwoord op haar tegenargumenten. Manon smeekt om vergiffenis, begeleid door een prachtig motief dat we niet voor het laatst zullen horen:
Met dit tedere motief breekt ze het verzet van Des Grieux. Met de woorden “Ah, vieni! colle tue braccia stringi Manon” gezongen met Des Grieux’ melodie van “Donna non vidi mai” breekt ze zijn laatste verzet. Des Grieux antwoordt met een Wagneriaans motief dat in deze opera een belangrijke betekenis zal krijgen, namelijk dat zij zijn lot is (In de diepte van je ogen lees ik mijn lot).
Met de gezamenlijke herhaling van dit motief, begeleid door het jubelende orkest, eindigt dit langgerekte duet in een tumultueuze omhelzing.
We zien en horen deze scène prachtig gespeeld en gezongen door Plàcido Domingo en Renata Scotto. Beide zangers blonken niet alleen uit in hun formidabele vocale artisticiteit, maar ook in hun acteerwerk. Dit fragment, gedirigeerd door James Levine, was afkomstig uit de eerste live-uitzending van een opera door de Met in Europa in 1980 en was een sensatie. Domingo’s opulente, gepassioneerde stem had er aan bijgedragen.
Tu, tu amore, tu – Scotto / Domingo
Het Intermezzo
Na haar arrestatie wordt Manon veroordeeld tot deportatie naar een strafkolonie in Louisiana. Ze zit in de gevangenis van Le Havre in afwachting van het schip dat haar naar het buitenland zal brengen.
Puccini componeerde de gevoelens van wanhoop van Manon en des Grieux over de tragische gebeurtenissen met dit grootse intermezzo. Het begint met de desolate cantilena van een altviool. Geleidelijk komen er andere instrumenten bij en het orkest leidt het prachtige hoofdthema van het intermezzo in.
Dit thema wordt over een langere periode uitgevoerd. Aan het eind verandert de stemming van het stuk en presenteert Puccini het bijna etherische slotmotief, het zogenaamde noodlotmotief, dat hemels gekleurd is door de houtblazersklank:
Intermezzo – Pradelli
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!