De online gids voor Gaetano Donizetti’s aria POUR MON AME
Lees interessante feiten en hoor geweldige YouTube-video’s over de beroemde aria “POUR MON AME“.
De aria – synopsis en achtergrond
Synopsis: In een Oostenrijks dorpje in Tirol tijdens de Napoleontische oorlogen. De markiezin van Birkenfeld zoekt er onderdak tijdens haar doortocht. In het passerende Franse regiment woont Marie, die indertijd als klein weesmeisje door het regiment is geadopteerd en nu als sutler voor het welzijn van de soldaten werkt. Sulpice, haar pleegvader, spreekt met Marie over een man met wie zij de laatste tijd vaak is gezien. Zij vertelt hem dat het Tonio is, een inwoner die haar leven heeft gered. Er verschijnen soldaten met een gevangene in hun midden. Marie herkent Tonio, die haar probeerde te zien en betrapt werd. De soldaten dreigen de vermeende spion te doden. Wanneer ze beseffen dat Tonio Marie’s redder in nood is, laten ze hem vrij. Als de twee alleen zijn, biecht Tonio haar zijn liefde op. Als Sulpice terugkomt, stuurt hij Tonio weg en ontmoet hij de markiezin. Het blijkt dat Marie de dochter is van haar zuster met een overleden regimentskapitein Robert. Marie is dus het nichtje van de markiezin. Als Marie verschijnt en Sulpice haar aan haar tante voorstelt, moet zij wel beseffen dat Marie’s manieren niet die van een deftige dame zijn. Ze wil Marie met zich meenemen. Als ze zich verzet, haalt ze een brief tevoorschijn van haar overleden vader, die dit tot zijn laatste wil verklaarde. De soldaten verschijnen. Onder hen is Tonio, die zich heeft aangemeld om dicht bij Marie te zijn en met haar wil trouwen. De soldaten zijn verbaasd te vernemen dat de nieuwe soldaat de minnaar is van de dochter van het regiment. Tonio vraagt haar met hem te trouwen, want hij is tenslotte soldaat in het regiment.
“Pour mon ame” is het beroemdste stuk uit de opera “la fille du régiment” en een van de beroemdste tenoraria’s ooit. Het verdient dit vooral omdat het van de zanger vraagt om een ongelooflijke 9 hoge C’s te zingen in slechts 2 minuten. De uitdaging van de aria ligt in het feit dat de hoge C’s gezongen moeten worden met een robuuste borsttoon en duidelijke intonatie (opgemerkt moet worden dat de hoge C mogelijk alleen met falset werd gezongen ten tijde van de compositie. De tenor Duprez zong het voor het eerst in 1837 in Rossini’s William Tell in de borst, de zogenaamde “do in petto”, en vestigde daarmee de stemfach van de heldentenor). Schertsend wordt de aria ook wel “de Mount Everest onder de tenoren” genoemd. Naar schatting zijn er in een tenorengeneratie maar een handjevol tenoren die ze echt perfect kunnen zingen. Pavarotti werd met deze aria plotseling beroemd in de Verenigde Staten (zie hieronder).
Als de tenor hiertoe in staat is, zou de rest van de aria de zanger verder geen grote problemen mogen opleveren. Donizetti was gracieus genoeg om de rest van de tessitura in een zanger-vriendelijk gebied te plaatsen. Er zijn geen noten in het kritische passagiersgebied (rond F). Zie een uittreksel uit de pianopartituur:
Geschreven voor een tenore di grazia
De rol van Tonio is geschreven voor een “tenore di grazia”. (Italiaans, letterlijk: “tenor van (met) gratie”) is een Italiaanse operaterm voor een tenortype dat ligt tussen de tenor leggiero en de zwaardere tenor lirico. Het wordt vooral gekenmerkt door een elegante frasering, beweeglijkheid van de stem en een meestal warme (“zoete”) of zeer heldere stemkleuring. Het genre ontstond in de grote periode van de romantische Belcanto-stijl tussen ca. 1810-1850, waarin dit type tenor vaak de rollen kreeg toebedeeld van een jeugdige minnaar of held (bron: Wikipedia).
De Aria – de tekst van POUR MON AME
Pour mon âme, quel destin!
J’ai sa flamme,Et j’ai sa main!
Jour prospère!
Ik ben Militaire, Militaire Et mari!
Militaire en mari!
Pour mon âme quel destin!
J’ai sa flamme, Et j’ai sa main!
J’en fais serment!
Pour mon âme, quel destin!
J’ai sa flamme, Et j’ai sa main!
Jour prospère!
Me voici Militaire.
Wat een vooruitzicht ligt voor mij!
Haar hart is van mij en haar hand ook!
O gelukkige dag!
Hier ben ik, ingelijfd en verloofd.
Ik ben een soldaat, ik ben een soldaat,
Ik kan haar nu opeisen.Wat een vooruitzicht ligt er voor me.
Haar hart is van mij en haar hand ook.
O, gelukkige dag.
Hier ben ik, ingelijfd en verloofd.
Ik ben een soldaat, ik ben een soldaat,
Ik kan haar nu opeisen!
Bekende vertolkingen van POUR MON AME
“La fille du regiment” uit 1968 is een van de grootste opnamen die Pavarotti ooit heeft gemaakt. Het was pas zijn tweede volledige opname in zijn toen nog jonge opnamecarrière. John Steane ( in “The grand tradition”), de invloedrijke criticus spreekt van een van de beste tenoruitvoeringen op plaat ooit, gezongen met de finesse van de rijpe artiest en de bloeiende stem van de jonge man. De muziekjournalist Edward Greenfield was aanwezig bij de opnamesessies en meldde dat deze aria verschillende keren gezongen moest worden voordat hij “in the can” was en Pavarotti herhaalde en hernam deze slopende act zonder verslapping.
Pour mon ame – Pavarotti
Pavarotti’s MET optredens in 1972 zijn legendarisch geworden. Hij veroverde het publiek met zijn aria en met de daaropvolgende tournee door de Verenigde Staten werd hij eindelijk een tenorissimo op het Amerikaanse continent en de wereldbol. Hij kreeg de bijnaam “Koning van de hoge C’s”. We luisteren naar een opname van een Met uitvoering uit 1972
Pour mon ame – Pavarotti
Pavarotti was geen klassieke “tenore di grazia”, maar zong meestal in de wat “zwaardere” stemsoort van de “lyrische tenor”. De volgende opnamen zijn van zangers met iets lichtere stemmen, die minder sterk en breed zijn, maar sierlijker stijgen in de hoge noten.
Vervolgens horen we Alfredo Kraus, een Spanjaard en tijdgenoot van Pavarotti. Zijn zangkwaliteiten waren zeker vergelijkbaar met die van zijn collega, maar hij heeft nooit zijn populariteit bereikt. Zijn techniek was uitstekend en zijn hoogte was uitstekend. Zijn stem had echter niet de warmte van het vibrato, maar was directer en rechtlijniger. Hij kon zijn stem tot op hoge leeftijd behouden. We horen een fragment dat hem in oogverblindende conditie toont op de (voor een tenor) respectabele leeftijd van 59 jaar.
Pour mon ame – Kraus
Juan Diego Florez’s “Pour mon ame ” heeft een gelijkaardig verhaal van een beroemde toegift. In 2007 zong hij de Tonio in La Scala en hij was de eerste die een aria als toegift kreeg sinds 1933. Nota bene was dit niet toegestaan aan een Tebaldi of Callas, noch aan een Domingo of Pavarotti! We horen een live-opname met een toegift uit die tijd uit het operahuis van Genua.
Pour mon ame – Florez
Vervolgens horen we Javier Camarena. Samen met Juan Diego Florez is hij de meest opmerkelijke Leggiero tenor van de eerste twee decennia van de 21ste eeuw. Camarena mocht ook één van deze absoluut zeldzame toegiften aan de Met zingen. We horen hem bij deze speciale gelegenheid.
Pour mon ame – Camarena
Voor de Amerikaanse tenor Rockwell Blake, een grote tenor van Rossini, waren de 9 C’s niet genoeg, hij voegde er regelmatig 2 aan toe.
Pour mon ame – Blake
In de tweede opname, begeleid door piano, heeft Blake het einde uitgebreid, in plaats van te eindigen met “militaire”, zingt hij “militaire et mari” met een hoge D!
Pour mon ame – Blake
Een geweldige opname zou gemaakt zijn door Leon Escalais aan het begin van de 20e eeuw. Escalais was een Franse tenor wiens grootste rol die van Arnoldo was in Rossini’s William Tell. Zijn “pour mon ame” zou een geweldige referentie opname zijn van deze aria door de Fransman, die de hoge C’s nam met een onvergelijkbare schittering. Helaas kon ik hem niet op YouTube vinden.
Peter Lutz, opera-inside, de online operagids bij het lied “POUR MON AME” uit de opera “La fille du régiment” van Gaetano Donizetti.
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!