Het portret van Giordano’s aria LA MAMMA MORTA
Lees interessante feiten en hoor geweldige YouTube-video’s over de beroemde aria “LA MAMMA MORTA”.
Als u meer wilt horen over de opera Andrea Chenier, klik dan op de link naar het opera-portret
De aria – synopsis en achtergrond
Synopsis: Enkele maanden later. Gérard heeft net vernomen dat Chénier gearresteerd is. Hij hoopt dat dit de kans is om Maddalena te pakken te krijgen. Ondanks zijn wroeging bereidt hij de aanklacht tegen Chénier voor, van wiens schuld hij niet overtuigd is. Maddalena treurt om het lot van haar familie en smeekt Gérard om Chénier vrij te laten. Gerard bekent Maddalena zijn liefde en zij biedt hem een nacht aan als hij Chénier vrijlaat.
Maddalena’s aria bestaat uit twee delen. In het begin is het een bittere aanklacht tegen de wreedheden van de revolutie, en in het tweede deel horen we een extatische liefdeshymne. De vertolker moet zowel het drama en de verschrikking als de lyriek van de liefde kunnen weergeven.
De aria begint met een eenzame strijker die “con espressione” speelt. Maddalena komt binnen met “la mamma morta”, tien noten gefluisterd op dezelfde toonhoogte, bleek en met berusting:
Plotseling en vol afschuw versnelt de muziek tot “quando ad un tratto un livido bagliore guizza e rischiara innanzi a’ passi miei la cupa via! (Wanneer plotseling een bleke gloed flitst en het voor mij licht wordt De donkere straat!) en zij het brandende huis van haar familie voor haar oog ziet. In het bleke tremolo van de strijkers hoor je het knetteren van het vuur. Bij het noemen van Bersi flakkert warmte op “buona en pura”, kort daarna verandert de toon weer in bitterheid, dat Bersi haar schoonheid heeft moeten verhandelen om haar en Maddalena’s voortbestaan te verzekeren.
Een eenzame altviool met een pijnlijk en troostend motief van vier stijgende noten leidt het tweede deel in. De stemming verandert binnen een paar maten. Maddalena bezingt haar liefde. Met een prachtige passage “nei miei occhi” gaat haar hart letterlijk open. Giordano voert het tempo en de intensiteit meerdere malen op tot aan “Io sono il dio che sovra il mondo” en bereikt de climax met de hoogste noot B op “Ah io son l’amor”. Aan het eind valt Maddalena terug in de berusting van het begin met het verschrikkelijke “e vi bacia la morte” (en de dood kust je).
De aria – de tekst van LA MAMMA MORTA
La mamma morta m’hanno
alla porta della stanza mia;
Moriva e mi salvava!
poi a notte alta
io con Bersi errava,
quando ad un tratto
un livido bagliore guizza
e rischiara innanzi a’ passi miei
la cupa via!
Guardo.
Bruciava il loco di mia culla!
Cosi fui sola!
E intorno il nulla!
Fame e miseria!
Il bisogno, il periglio!
Caddi malata,
e Bersi, buona e pura,
di sua bellezza ha fatto un mercato,
un contratto per me!
Porto sventura a chi bene mi vuole.Fu in quel dolore
che a me venne l’amor!
Voce piena d’armonia e dice:
“Vivi ancora! Io son la vita.
Ne’ miei occhi e il tuo cielo!
Tu non sei sola!
Le lacrime tue io le raccolgo!
Io sto sul tuo cammino e ti sorreggo!
Sorridi e spera! Io son l’amore!
Tutto intorno e sangue e fango?
Io son divino! Io son l’oblio!
Io sono il dio che sovra il mondo
scendo da l’empireo, fa della terra
un ciel! Ah!Io son l’amore, io son l’amor, l’amor”
E l’angelo si accosta, bacia,
e vi bacia la morte!
Corpo di moribonda e il corpo mio.
Prendilo dunque.
Io son gia morta cosa!
Ze hebben mijn moeder vermoord
Aan de deur van mijn kamer;
Ze stierf en redde mij!Later, in het holst van de nacht
Dwaalde ik rond met Bersi
Toen plots
Een bleke gloed flitste
En het lichtte voor me op
De donkere straat!Ik kijk!
Mijn huis stond in brand!
Dus ik was alleen!
En overal om me heen, niets!
Honger en ellende!
Achterstelling, gevaar!Ik werd ziek,
En Bersi, zo goed en zuiver
Maakte een markt van haar schoonheid
Voor mijn bestwil-
Ik breng ongeluk aan allen die mij liefhebben!Het was in dat verdriet
Dat de liefde tot mij kwam!
Een stem vol harmonie en het zegt
‘Je moet leven! Ik ben het leven zelf!Je hemel is in mijn ogen
Je bent niet alleen!
Ik zal al je tranen opvangen!
Ik zal met je meelopen en je steunen!
Glimlach en hoop! Ik ben liefde!Ben je omgeven door bloed en modder?
Ik ben goddelijk! Ik ben de vergetelheid!
Ik ben de God die op Aarde neerdaalt
Van de Empyrean, keer ik de Aarde
In de hemel! Ah!Ik ben liefde, ik ben liefde, liefde
En de engel nadert met een kus
En de Dood kust je.Mijn lichaam is een stervend lichaam.
Dus neem het
Ik ben al dood!
Geschreven voor een “dramatische sopraan”
De rol van Maddalena is geschreven voor een dramatische sopraan. De dramatische sopraan moet een sterke, volumineuze stem hebben. Er worden hoge eisen gesteld aan de vocale creativiteit en daarom worden deze rollen meestal toevertrouwd aan vocaal rijpe en ervaren zangers. De rol vereist een grote veerkracht en uithoudingsvermogen van de zangeres.
Bekende vertolkingen van LA MAMMA MORTA
Callas’ live-opname uit 1955 is gewoonweg geweldig. Ze geeft elk couplet zijn eigen klankkleur en haar stem schittert duidelijk uit de muzikale wolk van het orkest. Het begin is weergaloos, eenmaal is de stem snijdend (un livido bagliore guizza e rischiara innanzi a’ passi miei la cupa via), dan trilt haar stem voor opwinding en verschrikking (Bruciava il loco di mia culla!) of bleek (Il bisogno, il periglio!). De overgang naar het tweede deel is hemels (Voce piena d’armonia e dice: “Vivi ancora! Io son la vita!) en de toename in intensiteit van het tweede deel is fenomenaal. Deze vertolking boeit de luisteraar en veroorzaakt een rilling tot in de botten. Geen wonder dat aan het eind het applaus letterlijk uit de zaal barst.
La mamma morta (1) – Callas
Als je de film “Philadelphia” kent, herinner je je misschien Tom Hanks die aan Denzel Washington de scène uit Andrea Chénier’s “La mamma morta” uitlegt, gezongen door Maria Callas.
Vervolgens hoort u een beklijvende vertolking van Anna Netrebko. Haar stem brengt een dramatisch en ontroerend effect over. Een uitstekende vertolking.
La mamma morta (2) – Netrebko
Een derde versie door Angela Gheorghiu. De opname boeit door haar lyriek en schoonheid. Maar zij mist de vocale kracht van de Callas, zodat zij de dramatiek en intensiteit van de Callas-opname niet kan bereiken.
La mamma morta (3) – Gheorghiu
Als vierde vertolking horen we Renata Tebaldi, de langjarige rivale van de Callas. Haar opname mist wat expressiviteit in het eerste deel. Het tweede deel is des te indrukwekkender.
La mamma morta (4) – Tebaldi
Peter Lutz, opera-inside, de online operagids bij de aria “LA MAMMA MORTA” uit de opera Andrea Chénier.
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!