Archive for category: Best of opera

Streszczenie: Pinkerton, amerykański oficer marynarki wojennej, stacjonuje w Nagasaki i zleca swatce Goro pokazanie mu zakupionego przez siebie wiejskiego domu. Goro zaaranżował również piętnastoletnią Cio-cio-san, która ma zostać jego żoną. Goro zapowiada przybycie Butterfly. Ona pojawia się z przyjaciółmi i jest podekscytowany, aby dołączyć do swojego przyszłego męża.

Przybycie Butterfly jest jedną z najpiękniejszych scen napisanych przez Pucciniego. Wejście Cio-cio-san jest efektownie napisane i jednocześnie wzruszające. Jest szczęśliwa (“Jestem najszczęśliwszą dziewczyną w Japonii”) i śpiewa piękną arię w towarzystwie chóru swoich przyjaciół. Muzyka orkiestry jest oszałamiająca; Puccini każe trzem solowym smyczkom (po jednym z altówki, skrzypiec i wiolonczeli) śpiewać niekończącą się melodię równolegle z głosem Cio-cio-san.

Scena ta u wielu słuchaczy wywołuje skojarzenia z “Cyganerią”. Puccini wielokrotnie cytuje w operze tematy muzyczne i motywy z kultury japońskiej. Piękny przykład znajdujemy na końcu tego fragmentu, gdzie Puccini kończy arię Cio-cio-san motywem niebiańskim. Składa się on z pentatonicznej melodii granej przez harfę, flety i glockenspiel, czyli kombinacji instrumentów, którą Puccini zapożyczył z muzyki japońskiej.

Posłuchajcie tej inspirującej i poruszającej sceny z udziałem Mirelli Freni. Magiczne jak ona wyczarowuje słynne wysokie D (3:15).

Streszczenie: Tatiana wybrała się na spacer z Onieginem, czuła do niego dziwny pociąg, Oniegin zaś szedł chłodno obok niej. Wieczorem w swoim pokoju, ona nie może zasnąć. Wrażliwa Tatiana uświadamia sobie, że zakochała się w Onieginie. Siada przy biurku i pisze pełen zachwytu list miłosny. Z samego rana każe go dostarczyć Onieginowi.

Scena listu jest jednym z największych monologów w historii opery. W tej słynnej scenie Tatiana przechodzi przez wszystkie stany emocjonalne – od beznadziejnej rozpaczy do ekstatycznego uniesienia. Monolog podzielony jest na cztery części, z których każda mogłaby występować samodzielnie. Wstęp opisuje żarliwą tęsknotę Katany. Żywiołowe tremolo smyczków odzwierciedla wewnętrzny niepokój i niezgodę. Przejście we wstępie orkiestrowym do szybkich szesnastek z wyrywanymi ósemkami wzburzonego bicia serca naśladuje jej niepokój o to, czy napisać list. Wkrótce Tatiana wchodzi ze swoim postanowieniem: “Puskai pogibnu y” (i gdyby to był mój koniec). Śpiew staje się bardziej gorączkowy, narastający falami do wysokiego asa i kończący się decyzją o natychmiastowym usiąściu przy biurku “vezdye, na predo mnoyu!” (Wszędzie go widzę!). Kiedy Tatiana siada przy biurku, milknie, orkiestra uspokaja się i zaczyna nowy wstęp, tym razem cichy.

Tatiana bierze do ręki pióro, ale po kilku taktach śpiew ustaje. Co ma napisać? Pojawia się motyw Oniegina, kilkakrotnie śpiewany czule w oboju.

Ale ona się waha: “ne v silakh ya vladyet svoyei dushoi!” (nie mam siły, by zmusić moje serce). Jaka jest alternatywa? Czajkowski cytuje motyw samotności Tatiany we fletach:

Z motywem Oniegina w orkiestrze, zaczyna pisać “zachem vi posetili nas?” (dlaczego przyszedłeś do nas?), obnaża wszystko. Pisze spowiedź do swojej udręki duszy. Czajkowski coraz bardziej zwiększa tempo, muzyka staje się coraz bardziej nagląca. Potem nastrój zmienia się gwałtownie, gdy obój śpiewa motyw wyznania miłości:

Tatiana podejmuje ten motyw z początku chwiejnie i czule: “Kto ti: moi anioł li khranitel” (Kim jesteś? Moim aniołem stróżem czy przebiegłym kusicielem?) Strach przed odrzuceniem jest wielki, ale chce spróbować. Gdy podpisuje list, rozbrzmiewają wspaniałe dęte blaszane i jubilerskie smyczki, a Tatyana kończy arię drżącymi słowami.

Scena listu w wykonaniu Anny Netrebko jest po prostu wspaniała. Opanowała intymne partie tego utworu, jej śpiew jest subtelny, piani zapiera dech w piersiach, by chwilę później w wielkim zapale wydobyć z pełnego gardła ekstatyczne najwyższe dźwięki.

Streszczenie: W dniu ślubu Don Giovanni próbuje uwieść pannę młodą Zerlinę. Ten ostatni zaprosił weselników do swojego zamku. W ogrodzie, pan młody Masetto robi scenę swojej przyszłości, ponieważ podejrzewa, że ona chce odpowiedzieć na jego zaloty. Zerlina przysięga mu wierność.

Ten utwór jest jedną z magicznych pieśni miłosnych Mozarta. Nawet jeśli Zerlina owija sobie Masetta wokół palca w tej arii, a Mozart skomponował drażniące momenty z trylami, to wciąż jest to piękna aria miłosna. Na szczególne wyróżnienie zasługuje piękny pomysł Mozarta na wiolonczelę solo, która czule pieści jej głos w tej arii.

Słyszymy Lucię Popp śpiewającą tę arię ciepłym i świetlistym głosem.

Streszczenie: Dzwoni dzwonek, Paweł już spodziewa się Marietty. Patrzy na zdjęcie swojej zmarłej żony Marie i jest szczęśliwy, że Bóg dał mu ją z powrotem! Marietta wchodzi i zafascynowany Paul podziwia ją, tak łudząco podobną do swojej Marii. Kiedy daje jej szal, a ona zarzuca go na siebie, on z ekstazą wykrzykuje: “Marie!”. Marietta jest tancerką przejeżdżającą przez Brugię podczas zaręczyn. Kiedy widzi w mieszkaniu lutnię, z radością śpiewa Pawłowi piosenkę. Paul jest wzruszony, to jest dokładnie ta sama piosenka, którą śpiewała Marie.

Ten utwór jest najsłynniejszym utworem Korngolda. Jest to nostalgiczny utwór solowy (który przeradza się w duet) w środku psychodramy. Charakter utworu jest pieśniowy, a nawet operetkowy. Już na początku mieni się orkiestra, z glockenspielami, czelestą i harfą, co jest typowym późnoromantycznym kolorytem. Dzwonki czelesty wyczarowują romantyczny, niemal dziecięco naiwny nastrój.

Wersja solowa na sopran, śpiewana niebiańsko przez Schwarzkopf, w tempie wolnym. Tęsknota jej głosu, zachrypniętego z podniecenia, rozmarza się w najlepszym tego słowa znaczeniu.

Streszczenie: Pizarro, dyrektor więzienia stanowego, samowolnie zamknął swojego wroga politycznego Florestana w więzieniu o zaostrzonym rygorze. On spanikował, ponieważ minister ogłosił kontrolę i tak odkryje Florestan nielegalnie zatrzymany. Zdecydował, że Florestan musi umrzeć i rozkazuje Rocco zabić więźnia. Ten jednak odmawia. Pizarro poleca Rocco wykopać grób, mówiąc, że sam dokona morderstwa. Leonore, żona Florestana, dała się zatrudnić jako pomocnica więźnia. Podsłuchała rozmowę i musi teraz spieszyć się, by uratować męża. Miłość daje jej siłę do nadziei.

Wielka aria Leonory składa się z trzech części: Recytatywu, Cavatiny, Cabaletty. W tej formie opisane są podstawowe emocje Leonory – oburzenie, nadzieja, ekstaza. Muzyka, którą napisał do niej Beethoven, rozwija ekspresję poprzez swoją druzgocącą i jednocześnie wzruszającą ekspresję. Jest to siedmiominutowe par force w wykonaniu śpiewaka, wymagające zarówno najwyższej ekspresji dramatycznej, jak i najserdeczniejszego liryzmu. Następujące po nim Adagio jest jednym z absolutnie najpiękniejszych fragmentów w tej operze. Muzyka i słowa Leonory są pełne przejmującej nadziei i ufności.

Streszczenie: Manrico zakochuje się w Leonorze, która mieszka na dworze Conte di Luna, jego śmiertelnego wroga. Leonora odwzajemnia jego uczucia. Aby ją odwiedzić, przebrał się za trubadura. Leonora znajduje się wieczorem na dziedzińcu zamku, śpiewając o swojej miłości do tajemniczego trubadura, który wkroczył w jej życie.

Utwór ten składa się z wolnej cavatiny i szybkiej caballetty.

Krótki motyw klarnetowy wprowadza nas w nocną scenerię zacisznego ogrodu, romantycznie oświetlonego przez migoczący księżyc w pełni. Na początku kawatiny śpiewaczka szkicuje nocny nastrój miękkim i lekkim “Notte placida” (cicha noc), przechodzącym w szersze “Ciel sereno” (czyste niebo) i świetliste “La luna viso argenteo” (srebrzysta twarz księżyca). Fermata na “Muto” prowadzi do części B, wspomnienia tajemniczego trubadura “Dolci s’udirò” (Lovely i czułe brzmiały struny lutni) być śpiewane z wielkim uczuciem. Część pierwsza powtarza się Cavatina kończy się wielką i ekstatyczną cadenzą, która prowadzi do wysokiego Des-dur.

O ile w części pierwszej na pierwszy plan wysuwał się nastrój kontemplacyjny, szeroko płynący, o tyle w kabalecie forma zmienia się na szybką arię koloraturową. Leonora wyraża swą radość trylami i wspaniałym finałowym rozwinięciem w wysokie C. Utwór wirtuozowski jest bardzo wymagający. Utwór wirtuozowski jest bardzo wymagający dla śpiewaka i musi być śpiewany z perfekcyjnym legato, aby zachować elegancję bez utraty blasku koloratur.

Leonora była rolą, dzięki której Price stał się gwiazdą: Po udanym występie w Weronie, została zaproszona do Met przez ówczesnego dyrektora Met, Rudolfa Binga. Trojak w sezonie 60/61 był jej debiutem w Metrze, zarówno dla Corellego jak i Price. Dla Price’a zakończyło się to niezapomnianym triumfalnym sukcesem. Końcowa owacja podczas występu w styczniu 1961 roku trwała 40 minut i była jedną z najdłuższych w historii Metry. Usłysz jej wspaniały głos w wersji telewizyjnej z 1963 roku, z Metropolitan Opera.

Streszczenie: Kapłanka musi uwieść Samsona, by poznać sekret jego siły. Dalila ma wątpliwości, czy jej zaklęcie nadal działa na Samsona. Samson pojawia się pełen wątpliwości, wiedząc, że zdradza swoich ludzi. Dalila wabi go, ale Samson odrzuca ją. Dalila próbuje się litować, ale Samson chce pozostać silny. A jednak wyznaje jej swoją miłość. Dalila teraz widzi swoją szansę i obiecuje mu ekstazę, teraz chodzi o Samsona.

Dalila może nie jest zakochana w Samsonie, ale nadal żywi do niego uczucia i próbuje uwieść Samsona swoim ciepłym, erotycznym głosem. Akompaniament orkiestry jest delikatny, momentami figlarny, całkowicie rezygnuje z instrumentów dętych blaszanych i perkusyjnych. Saint-Saëns określił wykonanie jako “dolcissimo e cantabile”. Głos i orkiestra lśnią w świetlistym dur. Orkiestra gra akordy pęczniejące i słabnące, które imitują delikatny, powiew wiatru, alegorię piękna i uwodzenia.

Ale Dalila nie dotarła jeszcze do celu. Musi dotrzeć do tajemnicy Samsona. Słodko, niemal błagalnie, prosi Samsona, by do niej przemówił, osuszył jej łzy. Ton staje się bardziej naglący, powtarza ekstatyczną “versez moi l’ivresse” (Napełnij mnie szczęściem), którą chce zdobyć Samsona. Piękny pasaż klarnetu podejmuje ten temat w sposób boleśnie słodki. Część druga ponownie podejmuje tematy z części pierwszej. Brzmienie orkiestry zmienia się coraz bardziej wraz z uwodzicielskimi orientalnymi figurami, aż w ostatniej części znów słychać zachodnie harmonie. Na koniec Samson poddaje się, utwór staje się duetem, a on kilkakrotnie powtarza “Dalila, je t’aime”.

Elina Garanca dysponuje uwodzicielskim, dość jasnym mezzosopranem, który pięknie błyszczy w tej arii.

Streszczenie: Młody paź Cherubino rozgniewał się na hrabiego i musi na jego rozkaz podjąć służbę wojskową. Żegna się z hrabiną wzruszającymi słowami.

Cherubino to rola spodni dla młodej sopranistki. Jest on chłopcem na posyłki hrabiego i jest w wieku, w którym budzą się emocje. “Voi che sapete” to śpiewane wyznanie miłości młodzieńca do wszystkich kobiet. Mozart skomponował tę wzruszającą scenę w naiwnym, dziecięcym tonie. Arię otwiera wdzięczna melodia, której towarzyszą synkopowane skrzypce imitujące gitarę, na której gra Zuzanna. Z czasem muzyka staje się coraz bardziej intensywna. Mozart moduluje melodię drobnymi kroczkami, wywołując namiętny, narastający nastrój i nadając postaci Cherubina pozaziemski blask.

Posłuchaj i obejrzyj magiczną i hipnotycznie zaśpiewaną interpretację Marii Ewing w filmowej adaptacji Jean-Pierre Ponnelle’a.

Streszczenie: W zamku hrabiego Almavivy. Służący Figaro i Zuzanna planują swoje małżeństwo. Figaro dowiaduje się, że jego przyszła żona ma schadzki z hrabią. Jest bardzo zdenerwowany. Chce potajemnie obserwować spotkanie. Ale to wszystko jest podstępem, aby oszukać hrabiego, Zuzanna przebrała się za hrabinę. Zuzanna wie, że Figaro ukrywa się za krzakami, a aria jest wyznaniem miłości do niego./blockquote>
W kołyszącym się rytmie, przy akompaniamencie czułego pizzicato smyczków i pięknych wtrętów instrumentów dętych drewnianych, rozwija się różana aria Zuzanny. Jest ona pięknym, lirycznym wyznaniem miłości do przyszłego męża Figara i utopią świata, w którym nie istnieją już różnice klasowe. Aria ta jest ważnym punktem zwrotnym w operze.

Aria różana przez niewielu została zaśpiewana tak intymnie jak przez Lucię Popp, być może była to najlepsza Zuzanna na płycie / CD.