Orfeusz to najstarsza opera w repertuarze bez przerwy i jedno z najbardziej wpływowych dzieł w historii opery. Dzieło zawiera wspaniałe chwytliwe melodie, a dzięki “che faro senza Euridice” Gluckowi udało się stworzyć pierwszy mega-hit w historii opery.
Wielka aria brawurowa
Ta aria jest klasyczną arią brawurową. Właściwie nie byłoby na nią miejsca w tej reformowanej operze, ale prawdopodobnie Gluck chciał przyznać tę arię pierwszej Orfeuszowej, Józefowi Legrosowi, klasyczną arię koloraturową z długimi przebiegami koloraturowymi i koloraturowymi kadencjami.
Berlioz chciał tę arię wyrzucić ze swej wersji, gdyż był przekonany, że nie napisał jej sam Gluck, lecz Bertoni (choć dziś już się tego nie podejrzewa). Wspaniałą cadenzę na zakończenie arii stworzyła Pauline Viardot z pomocą Berlioza i Saint-Saensa.
Amour, viens rendre à mon ame – Verrett
Słynny balet na Polach Elizejskich
Ten balet-pantomima zyskał sławę nie tylko dzięki śpiewowi na flecie solo.
Ballet des ombres heureuses
Słynna aria “che faro senza Euridice”
Utwór Glucka dla Eurydyki stał się jedną z najsłynniejszych arii w historii, a w dyskografii można znaleźć niezliczoną ilość nagrań w wykonaniu śpiewaków o najróżniejszych skalach wokalnych. Ponieważ Gluck napisał wersję zarówno dla Wiednia, jak i dla Paryża, istnieje wersja francuska (“J’ai perdu mon Euridice”) oraz włoska (“Che faro senza Euridice”). Gluck napisał ten lament w tonacji durowej, choć utwór opisuje rozpacz Eurydyki z powodu rzekomego chłodu Orfeusza. Hanslick, słynny XIX-wieczny krytyk, uważał, że w przypadku muzyki tej arii zamiast “J’ai perdu mon Euridice” równie dobrze można by użyć wersu “J’ai trouvé mon Euridice”.
Wybór tonacji przez Glucka był jednak celowy. Żałoba miała być osiągnięta prostotą arii i orkiestrowym akompaniamentem; tylko na chwilę tonacja przechodzi w moll. Wbrew konwencjom opery seria, reformator Gluck chciał wyeliminować wszelkie sztuczne zdobnictwo śpiewaków i świadomie unikał ornamentyki. Ten aspekt (zob. też interpretacje poniżej) doprowadził do dyskusji, czy ornamentyka jest w tej arii w ogóle dozwolona. Jednak efekt, jaki Gluck osiągnął dzięki tej arii jest wspaniały, współcześni, jak Rousseau, byli zachwyceni, a aria stała się być może pierwszym superhitem w historii opery.
Dla wielu współczesnych ekspresja i ciepło głosu Kathleen Ferrier były wyjątkowe. Bruno Walter, bliski towarzysz jej krótkiej kariery, napisał po jej przedwczesnej śmierci, że była ona, obok Gustava Mahlera, największą osobistą znajomością w jego muzycznym życiu. Kathleen Ferrier zmarła na raka piersi w 1951 roku w wieku 41 lat. Właśnie zakończyła próbę Orfeusza. Posłuchaj interpretacji nagrania radiowego na żywo, to wspaniały dokument jej głosu, którego uduchowione ciepło, ekspresyjne vibrato i eteryczne pianissimi porywają słuchacza.
Che faro senza Euridice – Ferrier
Dodaj komentarz
Chcesz się przyłączyć do dyskusji?Feel free to contribute!